کاندیدیازیس حاد با غشاء کاذب (برفک)
تشخیص برفک غالباً بر پایه ظاهر ضایعه می باشد.
پلاکها (لکه ها) با سایش یا خراشیدن معمولاً باعث ایجاد ناحیه قرمزی یا حتی زخم کم عمق می شود. برفک می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در نوزادان تازه متولد شده شایع تر است(میزان 4 درصد ). ضایعات می تواند در هر قسمتی از مخاط دهان ایجاد شوند. برفک نوزادان بیشتر در 2-8 روز بعد از تولد معمولا در گونه، زبان، کام نرم ویا لب رخ می دهد.برفک در نوزادان، به صورت لکه (Patch)های سفید نرم چسبنده روی مخاط دهان دیده می شود که بدون دردند و یا به راحتی برداشته می شوند.
در بزرگسالان اغلب بصورت التهاب و نواحی دردناک قرمز دیده می شود؛ همچنین ضایعات مرواریدی سفید شبیه پلاک و گاهی نسبتاً کمرنگ وجود دارند. تمام سطوح مخاط ممکن است درگیر شوند و نواحی قرمزی یا نواحی سفید معمولاً درزیر دنچرهای پارسیل یا کامل پیشرفت می کند. در واقع، مناطقی از مخاط دهان که نظافت خودبخود در آنها کمتر اتفاق می افتد بیشتر درگیر می شوند.
نکته:
- در بیماران با ایمنی ضعیف و نقص سیستم ایمنی بیشتر رخ می دهد.
- برخی افراد مزه بد و کاهش حس چشایی را به عنوان ضایعه اولیه بیان می کنند.
- احساس داغی در دهان و گلو به دنبال ظهور ضایعات سفید با غشاء کاذب ایجاد می شود.( این علائم به خصوص در بیمارانی که آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف دریافت می کنند دلالت بر وجود برفک یا بقیه انواع کاندیدیاز دهانی است).
قارچ دهانی
عوامل زمینه ساز:
- استفاده از آنتی بیوتیکها بخصوص وسیع الطیف ، استفاده بیش از حد از دهان شویه ضد باکتری یا ضدخشکی دهان
- التهاب موضعی (دست دندان ودستگاههای ارتودنسی)
- تجویز کورتیکو استروئیدها (استنشاقی و عوامل موضعی بیش از سیستمیک سبب ایجاد کاندیدیازیس می‌شود)
- بهداشت ضعیف دهان
- بارداری
نقص ایمنی
- مادرزادی یا مربوط به دوران کودکی
- انواع اکتسابی یامربوط به بزرگسالان (دیابت، لوسمی، لنفوما و ایدز)
- مربوط به کارهای پزشکی (شیمی درمانی سرطان، پیوند مغز استخوان،رادیوتراپی سر و گردن)
- نقص در هضم و جذب
صفحه اینستاگرام دکتر حسین برجیان مرکز لیزر دندانپزشکی اصفهان
برفک دهان
کاندیدیازیس آتروفیک حاد به صورت مخاط دردناک همراه با لکه ها و خطوط قرمز نمایان می شود که با حضور حداقل ضایعات سفید باغشای مخاطی که در برفک دیده می شود، همراه می گردد. زخم های دهانی ناشی از آنتی بیوتیک، که یک حالت عادی از کاندیدیازیس آتروفیک است، در بیماری که نشانه های سوختگی دهانی، مزه ی بد یا زخم گلو همزمان یاپس از درمان با آنتی بیوتیک های وسیع الطیف دارد، مورد توجه قرار میگیرد. بیماران با کم خونی نقص مزمن آهن هم می توانند به این کاندیدیازیس مبتلا شوند.
نکته:
- اگر ضایعات بیش از یکسال باقی مانده باشند، حتی پس از درمان ضایعة اصلی از بین نمی‌رود.
- زخم دهانی حاصل از دنچر بندرت در زیر دنچر فک پایین یافت می شود.
- لاینرهای نرم به عنوان عامل افزایش استعداد ابتلا به کاندیدیازیس مطرح می باشد.
توصیه:
- شتسشوی وسایل با یک محلول رقیق شده (۱۰ درصد) وایتکس خانگی، خیساندن آن در اسید بوریک یا کرم نیستاتین قبل از قرار دادن دنچر باعث کاهش میزان کاندیدا(قارچ) می شود.
- ضد عفونی وسایل بخش مهمی از درمان زخم دهانی حاصل از دنچر می باشد.
صفحه ی دکتر حسین برجیان-طرح لبخند اصفهان را در سایت دکتر آف مشاهده کنید.
مطالعه بیشتر: