عفونت های قارچی دهانی
کاندیدیازیس
کاندیدیازیس عفونت حاد یا تحت حادی است که به وسیله‌ی انواع مختلفی از کاندیداها نظیر کاندیدا آلبیکانس ایجاد شده و ممکن است ضایعاتی در دهان، واژن، پوست، ناخن‌ها، برونش یا ریه ایجاد نماید. قارچ کاندیدا آلبیکانس در بعضی مخاط‌ها و پوست بدن یافت شده و علاوه بر آن در دهان ۶۰% افراد سالم نیز دیده می‌شود.
در موارد نادری نیز، این قارچ از راه خون به اعضاء داخلی رسیده و قلب، کلیه، مغز و شش‌ها را مبتلا می‌نماید. عوامل مستعد کننده‌ی این بیماری شامل عوامل مستعد کننده‌ی عمومی و موضعی هستند. از عوامل مستعد کننده‌ی عمومی می‌توان انواع بیماری‌های تضعیف کننده‌ی عمومی مانند دیابت، سل، لوسمی، آنمی و اختلالاتی نظیر کم کاری پاراتیروئید، تیروئید و غدد فوق کلیوی را نام برد. از عوامل مستعد کننده‌ی موضعی هم می‌توان به عدم رعایت بهداشت، وجود عامل تروماتیک و تحریک کننده‌ی مخاط و پوست اشاره کرد.
این بیماری به طور کلی، نوزادان، کودکان، افراد مسن و ضعیف را مبتلا می‌کند. کاندیدا آلبیکانس به عنوان مهمترین عامل بیماری کاندیدیازیس ساکن دستگاه گوارش، مخاط دهان و واژن می‌باشد.
صفحه اینستاگرام دکتر حسین برجیان مرکز لیزر دندانپزشکی اصفهان
قارچ کاندیدا آلبیکانس به سه شکل مختلف دیده می‌شود:
عفونت قارچی دهانی نوع yeast cell :که شکل معمولی و شایع قارچ بوده و به صورت اسپورهای گرد با قطر ۵-۳ میکرون دیده می‌شوند. این نوع با جوانه زدن مستقیم (asexual budding) تقسیم می‌شود، به طوری که از یک سلول بالغ به تدریج جوانه‌هایی رشد کرده و به مرور بزرگ می‌شوند. این جوانه‌ها بعد از مدتی از سلول اصلی (سلول مادر) جدا و به طور مستقل به رشد و تکثیر ادامه می‌دهند.
-
نوع رشته‌ایی:
این شکل فرم فعال قارچ بوده و در محیطی که از لحاظ تغذیه مناسب باشد به وجود می‌آید. کاندیدا آلبیکانس در این مرحله به صورت سلول‌های مستطیلی شکل در می‌آید که پشت سر هم قرار گرفته و به همدیگر متصل می‌شوند (mycelium). این نوع کاندیدا آلبیکانس پاتوژن محسوب شده و در هنگام بررسی میکروسکوپی ضایعات دهانی، مشاهده‌ی آن اهمیت تشخیصی زیادی دارد.
-
نوع اسپورهای مقاوم (chlamydospores):
این نوع قارچ در محیط زیست نامناسب به وجود می‌آید. به طور متوسط اسپورها در حدود ۱۵-۷ میکرون بوده و جدار ضخیمی دارند. نوع اسپورهای مقاوم در محیط دهان یا روی انساج زنده دیده نمی‌شوند.
انواع ضایعات کاندیدیازیس به ویرولانس قارچ، فرآورده‌ی سمی کاندیدا، قدرت دفاعی بدن میزبان و محل مورد تهاجم بستگی دارد. در کاندیدیازیس جلدی-مخاطی (mucocutaneous candidiasis)، واژن و مخاط دهان مهمترین بافت‌های مورد تهاجم می‌باشند.
صفحه ی دکتر حسین برجیان-طرح لبخند اصفهان را در سایت کلینیک 24 مشاهده کنید.
مطالب پیشنهادی: